Bovenlichten en snijramen in Nederland

Middeleeuwse metseltekens 1.10-1 Overijssel

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

Muurteken in Ootmarsum
 
Ook in Twente kent men nog de donderbezem. Bij restauraties wordt hij soms weer aangebracht op woningen.
 

100_0070ootmarsum-kl.jpg
Ootmarsum: oud muurteken aangebracht bij restauratie.

Berghum (bij Denekamp)
 
Klopjeswoningen  
In de 17e eeuw woonden in zulke boerderij-achtige woningen vrome dames, die bij andere katholieken op de deur klopten, wanneer zij illegaal een eucharistieviering wilden houden. Het katholieke geloof was toen verboden. Maar deze afleiding van het woord klopje is achterhaald.
Waar hun naam vandaan komt, is onduidelijk. Waarschijnlijk stamt het af van de gezegde dat  'Jezus aan hun hart klopte'.
 
Het woord klopjeswoning heeft trouwens ook nog een oude connectie, nl met de hofmeier, een rentmeester/pachter van een boerenhofstede. Deze meijer woonde in een zogenaamde klopjeswoning. Later heet een aanbouw aan een boerderij ook klopjeswoning. Mogelijk is de naam afgeleid van de woning waar bezoekers/leveranciers dienden aan te kloppen.

 

Klopjes waren ongehuwde, deels wereldlijke en deels geestelijke vrouwen die liefdadigheid voor de kerk tot levensdoel hadden. Klopjes hadden een druk leven. Ze mediteerden, baden en assisteerden de pastoor in zijn werk. Daarnaast verzorgden ze zieken, werkten in de schuilkerken en waren doende met handwerken.
Ook in Borne (bij Hengelo) zijn nog fraaie klopjeswoningen bewaard gebleven.
 
In en om Gouda woonden door de jaren heen zo'n driehonderd van deze devote dames. Dit waren soms rijke vrouwen, maar er zijn ook klopjes bekend die een baan hadden als huishoudster of lesgaven op de klopjesschool in het Tapijthuis aan de Molenwerf.
Stadsgids in Gouda: Imelda van der Linden: ,,Er was rond 1628 zelfs een katholieke kostschool waar gereformeerde ouders hun kroost naar toestuurden omdat hier het onderwijs zo goed was.
Het leven was in die tijd zwaar. Mensen moesten hard werken, er was armoede en onderdrukking. Als je, als vrouw zijnde, niet wilde trouwen en erg vroom katholiek was, werd je een klopje. Het klooster was geen optie meer want die waren onder druk van de reformatie opgedoekt.''
In Haarlem woonden klopjes bijeen in de woonwijk Bakenes.

foto: Anneke Striezenau-van Marle
berghum-klopjeshoes1-kl.jpg
Berghum: Klöpjeshoes

foto: Anneke Striezenau van Marle
berghum-klopjeshoes2-kl.jpg
Berghum: Donderbezem op muur van het klöpjeshoes

200px-portret_van_een_klopje.jpg
portret van een klopje

Donderbezem
 
Achter de openstaande deur treffen we een metselteken aan, dat bekendheid geniet onder de naam donderbezem.
Het teken werd aangebracht om een huis te beschermen tegen blikseminslag en mogelijk nog ander onheil.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Deventer
 
Woonhuis met bovenin een maalkruis en een christelijk kruis in het oude deel van Deventer nabij de Bergkerk.
 

foto: internet: w. perdok
deventer-bergschild1.jpg
Deventer: Bergschild 1: woonhuis

deventer-bergschild-kl.jpg
Deventer Bergschild 1

Deventer:
Een muurrest van een kerkje aan de Nieuwe Markt 35. Hierop een ruitteken met centraal erin een wijdingskruisje.
 

De muurresten behoren nog tot de Oude Mariakerk. Een kerk waarvan de geschiedenis teruggaat tot het einde van de dertiende, begin veertiende eeuw. Zij was bestemd voor de burgerij en was een zelfstandige kerk direct naast de Lebuïnuskerk.
Er is achter de deur nog een zuiderbeuk van het schip bewaard gebleven.

dsc05833deventer-nieuwe_markt35.jpeg
Deventer Nieuwe Markt 35

dsc05832deventer-ruitteken-nieuwe_markt35-kl.jpg
Deventer: Nieuwe Markt 35: ruitteken met wijdingskruisje centraal

BACK

START

NEXT