Bovenlichten en snijramen in Nederland

Zeemeerman en Zeemeermin (vervolg1)

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

Griekenland
 
Ook de Grieken kenden al zeemeerminnen en godinnen met een vissenstaart.
In het boek de Odyssee van Homerus, waarvan de tekst stamt uit ca. 700 BC, terwijl de cultuur beschreven wordt van ouder dan 1000 BC, worden ze beschreven. Tijdens zijn moeizame terugreis naar Ithaka moet Odysseus een land voorbij zeilen waar Sirenen huizen met een lieflijk gezang. Wie naar dat gezang luistert wil niet meer naar huis terug en verlangt niet meer naar de dag van zijn thuiskomst. Odysseus krijgt van een godin de tip, mocht hij het gezang willen horen, om zich aan de mast te laten vastbinden. En bij al de leden van zijn bemanning moet er was in de oren worden gestopt, zodat ze niets van het gezang zullen horen. Hoewel het er volgens mij niet bijstaat dat het wezens zijn met een vissenstaart, wordt dat wel aangenomen.
 
Op een ander moment van zijn tocht krijgt Odysseus als zijn vlot dreigt te kapseizen, een sluier aangereikt van een zeegodin. Ook de blonde Menelaos, de koning van Sparta, maakt op zijn terugreis uit Troje voor de Egyptische kust ook kennis met een zeegodin, de dochter van de oude man van de zee (een goddelijk zeemeerman), die wordt voorgesteld als een herder van zeerobben. Ook de moeder van Peleus (de held die door iedereen als de allermooiste werd beschouwd en voor Troje sneuvelde) is een zeegodin. Zij bracht geschenken aan land tijdens de begrafenisplechtigheid van haar zoon. 
 
Deze zeewezens stelde men zich voor met het bovenlichaam van de mens en vanaf de middel overgaand in een vissenstaart, zodat ze zich handig en snel door de zee verplaatsten.
 
 

West Europa

Dit verhaal werd in de middeleeuwen door de kerk gebruikt om mensen te waarschuwen voor het kwaad van de verleiding. In die tijd vond je dan ook in veel kerken, kloosters en kathedralen afbeeldingen van zeemeerminnen.

Zeemeerminnen met een vissenstaart werden voor het eerst beschreven door de monnik Aldhem van Malmesbury omstreeks 680 na Christus. Columbus beschrijft in zijn dagboek dat hij op een van zijn reizen naar Amerika zeemeerminnen heeft  gezien. Er komen tal van zeelui met verhalen van zee terug, dat ze zeemeerminnen hebben gezien.

De zeemeermin van Edam

In ons land bestaat er in Edam een verhaal dat al 600 jaar wordt doorverteld. De Edammers vingen in 1403, na een zware storm waarbij de dijken waren doorgebroken, op het Purmermeer een zeemeermin. Deze werd mee genomen naar de stad. Later zou ze hebben leren spinnen en werd ze nog christelijk begraven ook.

dsc02758middelburg-oostkerk-zeemeerm.jpg
Middelburg: ornament boven een ingang van de Oostkerk .

dsc06669zierikzee.jpg
Zierikzee: als wapendragers van een familiewapen.

dsc03869leerdam-meermannen-bijsn.jpg
Leerdam: wapenschild boven hofje v. mevr. van Aarden

dsc02430delft-zeemeerman.jpg
Delft: 20-eeuws uithangbord met lezende zeemeerman

dsc03299muiden.jpg
Muiden: 20e eeuw: meerman en meermin in bovenlicht

Excuus voor de onscherpe foto. Als ik weer in Muiden ben zal ik er een betere maken.

BACK

START

NEXT