Griekenland
Ook de Grieken kenden al zeemeerminnen en godinnen met een vissenstaart.
In het boek de Odyssee van Homerus, waarvan de tekst stamt uit ca. 700 BC, terwijl de cultuur beschreven
wordt van ouder dan 1000 BC, worden ze beschreven. Tijdens zijn moeizame terugreis naar Ithaka moet Odysseus een land
voorbij zeilen waar Sirenen huizen met een lieflijk gezang. Wie naar dat gezang luistert wil niet meer naar
huis terug en verlangt niet meer naar de dag van zijn thuiskomst. Odysseus krijgt van een godin de tip, mocht hij het gezang
willen horen, om zich aan de mast te laten vastbinden. En bij al de leden van zijn bemanning moet er was in de oren
worden gestopt, zodat ze niets van het gezang zullen horen. Hoewel het er volgens mij niet bijstaat dat het wezens zijn met
een vissenstaart, wordt dat wel aangenomen.
Op een ander moment van zijn tocht krijgt Odysseus als zijn vlot dreigt te kapseizen, een sluier aangereikt
van een zeegodin. Ook de blonde Menelaos, de koning van Sparta, maakt op zijn terugreis
uit Troje voor de Egyptische kust ook kennis met een zeegodin, de dochter van de oude man van de zee (een
goddelijk zeemeerman), die wordt voorgesteld als een herder van zeerobben. Ook de moeder van Peleus (de held
die door iedereen als de allermooiste werd beschouwd en voor Troje sneuvelde) is een zeegodin. Zij bracht
geschenken aan land tijdens de begrafenisplechtigheid van haar zoon.
Deze zeewezens stelde men zich voor met het bovenlichaam van de mens en vanaf de middel overgaand in een
vissenstaart, zodat ze zich handig en snel door de zee verplaatsten.
West Europa
Dit verhaal werd in de middeleeuwen door de kerk gebruikt om mensen te waarschuwen voor het kwaad van de verleiding.
In die tijd vond je dan ook in veel kerken, kloosters en kathedralen afbeeldingen van zeemeerminnen.
Zeemeerminnen met een vissenstaart werden voor het eerst beschreven door de monnik Aldhem van Malmesbury
omstreeks 680 na Christus. Columbus beschrijft in zijn dagboek dat hij op een van
zijn reizen naar Amerika zeemeerminnen heeft gezien. Er komen tal van zeelui met verhalen van zee terug, dat ze
zeemeerminnen hebben gezien.
De zeemeermin van Edam
In ons land bestaat er in Edam een verhaal dat al 600 jaar wordt doorverteld. De Edammers
vingen in 1403, na een zware storm waarbij de dijken waren doorgebroken, op het Purmermeer een zeemeermin.
Deze werd mee genomen naar de stad. Later zou ze hebben leren spinnen en werd ze nog christelijk begraven ook.
|
Middelburg: ornament boven een ingang van de Oostkerk . |
|
Zierikzee: als wapendragers van een familiewapen. |
|
Leerdam: wapenschild boven hofje v. mevr. van Aarden |
|
Delft: 20-eeuws uithangbord met lezende zeemeerman |
|
Muiden: 20e eeuw: meerman en meermin in bovenlicht |
Excuus voor de onscherpe foto. Als ik weer in Muiden ben zal ik er een betere maken.
|