Bovenlichten en snijramen in Nederland

De Levensboom (vervolg 4)

Home
Over mijzelf
Bovenlicht van de maand
Wat zijn bovenlichten?
Wat is nieuw?
Bovenlichten in de diverse stijlperioden
Naar bijzondere items
Oorsprong van de Symbolen
Geschiedenis glas, gevels en bouwkunst
Oude prenten, gravures en foto's
Middeleeuwse metseltekens
Tympanen
Schamels
Romeinse jaartallen
Oorsprong Byzantijnse kandelaars
Vertikale slijpgleuven
Renovatie en restauratie
Buitenlandse voorbeelden van bovenlichten
Web links
Gastenboek en contact
Zoeken op deze site
Wat is triest

BACK

START

NEXT

In de christelijke kunst

 

In de Middeleeuwse christelijke kunst komen we het hert ook tegen. Het staat symbool voor het goede en het schone. Nog al eens staat het in symmetrie met een ander wezen, een stier of centaur (half mens, half paard met leeuwenpoten). Dit vormt een tegenhanger van het hert en moet het kwade en dierlijke voorstellen.

 

scannen0007marmer-4evangelisten-italie.jpg
het kruis geflankeerd door 2 levensbomen; daaronder de boom nogmaals met geleidevogels en herten (?)

Op bovenstaande figuur zien we een stukje balustrade uit de kathedraal van Cividale (Lombardije, Italie) van ca. 740 na Chr. Het is door een Germaanse steenhouwer in marmer gehouwen. In de hoeken zijn de vier evangelisten uitgebeeld door hun symbolen: linksboven: Johannes (arend), vervolgens met de zon mee:  Mattheus (mens), Marcus (leeuw) en Lucas (stier).
Aan deze attributen is een aparte pagina op deze site gewijd: De 4 dieren van de evangelisten.
 
We zien op dit balustradehek (in een christelijke kerk) in het midden overigens nog een duidelijke invloed van de oosterse motieven van de levensboom en de symmetrisch flankerende dieren. 
 
Bovenin wordt het kruis geflankeerd door twee levensbomen met daarnaast nog twee zuilen, die nog aan palmbomen doen denken. Onder zien we een levensboom waarbij (hertachtige (?) ) dieren aan de top knabbelen. Daarbij twee vogels met een druiventros in de bek, met onderin nog twee gevleugelde griffioenen.
 
 

In Zweden bij de overgang naar het christendom

 

stolaf-ad13e-standbeeld-met-levensboom-klein.jpg
Standbeeld van Sint Olaf op Gotland (Zweden) met levensboom en eikenblad.

In de 13e eeuw richtte men op Gotland een standbeeld op voor Sint Olaf. Het standbeeld werd nog versierd met Germaanse symboliek zoals een levensboom en een eikenblad. De Noorse koning Olaf Haraldsson heeft Noorwegen tot het christendom bekeerd en werd na zijn martelaarsdood (in 1030) heilig verklaard. Daarna werd hij ook patroonheilige in andere gebieden, waaronder Gotland.

Op deze Engelse pastoorsmantel zien we onderaan bij de annunciatie de boom in een vaas. Dit is niet ongebruikelijk om de levensboom uit te beelden.
 

engchasuble1330.gif
Engelse kazuifel van 1330

BACK

START

NEXT